tomtom1994

Shadow69 dzięki za poradę w sprawie boczków - tak zrobię i sprawdzę jeszcze pozostałe. Co do LED-ów. Zimne są tylko w schowku i boczkach. Ciepłe światło moim zdaniem zbyt słabo oświetlało schowek w nocy a otwierając drzwi też nie było za dobrze widać czy zaraz nie wdepnę w kałużę. Teraz jest znaczna poprawa. Reszta lampek ma założone żarówki LED o ciepłej barwie światła które wyglądają tak jak zwykłe.

UPDATE 002 - 25.06.2015 Ostatnio zauważyłem że spaliła mi się jedna żaróweczka we wnętrzu. W związku z tym wymieniłem wszystkie na LED o ciepłej barwie światła (wyjątkiem schowek i oświetlenie kałuży czyli lampki w spodzie boczków drzwi). Wszystko szło elegancko ale jak to zwykle w życiu bywa - do czasu. W moim przypadku do prawych tylnych drzwi. Chciałem wydłubać lampkę lecz ona trzymała się tylko na kabelku. Wyciągam ją i widzę że jest pełna syfu, jakieś liście, zaschnięte błoto. No pięknie. Zalane. BMW uczyło się pływać. Szybko ściągnąłem boczek i okazało się że dół jest delikatnie mówiąc do niczego - zgnity, trochę pleśni. Na szczęście drzwi wyglądają w porządku - nie ma rdzy. Z wielkim niepokojem sprawdziłem resztę drzwi. Okazało się że to tylko jedne kryły niespodziankę. Jedyne co przyszło mi do głowy to zakup boczku na szrocie i przełożenie swojej tapicerki.

Witajcie, jest to mój pierwszy DIY. W tym poradniku postaram się opisać krok po kroku jak naprawić problem migającego, znikającego, niełączącego ekranu nawigacji 16:9 w BMW E39. W moim aucie pojawił się bardzo irytujący problem. Wyświetlacz navi raz działał a raz nie. Wyświetlał wtedy tylko biały obraz natomiast dźwięk działał bez zarzutu. Po uchyleniu ekranu i poruszaniu taśmą obraz wracał. Aż do kolejnej nierówności drogi. Diagnoza była oczywista - problem z taśmą, coś nie łączy. Gdy miałem chwilę czasu postanowiłem zająć się tym problemem. Sposób przedstawiony przeze mnie jest metodą którą zastosowałem do naprawy swojego urządzenia. Nie ponoszę odpowiedzialności za szkody powstałe w wyniku próby naprawy przy wykorzystaniu tej metody. Wszystkie czynności przeprowadzasz na własną odpowiedzialność. Poradnik wykonany przez tomtom1994 dla www.bmw-klub.pl i www.bmw5er.pl 1. Ekran przed naprawą wyglądał tak: 2. Przystępując do naprawy musimy wyciągnąć z auta całą stację - będzie dużo łatwiej. Demontujemy plastikową ramkę która jest zamontowana "na wcisk" podważamy od górnych rogów stopniowo w dół aż w końcu wyjdzie. Nic na siłę bo możecie połamać zatrzaski. Polecam robić to od środka przy uchylonym monitorze, widać wtedy w górnych rogach zaczepy które trzeba zwolnić by zdemontować ramkę. 3. Odkręcamy śrubki po lewej, prawej i na dole. Możecie nie mieć ich wszystkich, u mnie nie było kompletu, na zdjęciach (niektóre zdjęcia z netu) też nie ma kompletu. 4. Po odkręceniu ostrożnie (uważając na plastiki i kable) wyciągamy stację i odłączamy dwie kostki z tyłu. 5. Odkręcamy dwie śrubki z góry 6. Odkręcamy śrubki z zawiasów po obu stronach, uwalniamy ekran który nadal trzyma taśma. 7. Odkręcamy 3 śrubki i delikatnie podważając od góry zdejmujemy czarną ramkę ze stelażu stacji. Uważamy na taśmę. 8. Polecam na tym etapie odpiąć taśmę od strony centralki stacji. WAŻNE - ZWRÓĆ UWAGĘ JAK JEST ZAMONTOWANA I ZAPAMIĘTAJ LUB ZRÓB ZDJĘCIE. Podnosimy białe plastikowe wtyki do góry i taśma wychodzi. 9. Uwalniamy całkowicie monitor, odkręcamy śrubki trzymające jego tylną obudowę i zdejmujemy plastik. Uwaga na elektronikę! 10. Dobieramy się do mocowania taśmy i poprawiamy zatrzaski. U mnie nie trzymał ten zaznaczony kółkiem. Dopychamy do końca taśmę i dociskamy zatrzaski tak by dobrze trzymały naszą taśmę. Polecam zająć się wszystkimi 4 w tym miejscu. 11. Składamy wyświetlacz w odwrotnej kolejności w stosunku do rozkładania. 12. Ponownie montujemy taśmę w centralce stacji. Mocujemy ją za pomocą zatrzasków, sprawdzamy czy trzyma. 13. Montujemy wszystkie części w odwrotnej kolejności w stosunku do demontażu. 14. Wracamy ze stacją do auta, podłączamy kostki, sprawdzamy czy wszystko działa i montujemy stację w aucie. 15. Cieszymy się działającym poprawnie ekranem.

UPDATE 001 - 19.06.2015 Przy przebiegu 253 900 km został wymieniony: 7L oleju (VALVOLINE SynPower 5W40 z normą LL-01) - 185zł filtr powietrza (MANN C25114) - 44zł filtr oleju (MANN HU925/4X) - 26zł 2x filtr kabinowy (HART - węglowy) - 53zł 6x świeca zapłonowa (NGK V-LINE 30 BKR6EQUP) - 185zł Prawdopodobnie jakaś życzliwa menda :roll: połasiła się na czujnik temperatury zewnętrznej w rezultacie czego na wyświetlaczu -40 na zewnątrz +30 a klima nie działa. Na popularnym portalu aukcyjnym zakupiłem używany oryginalny czujnik (koszt 60zł) który niezwłocznie zamontowałem w aucie. Obecnie pokazuje już prawidłową temperaturę. Podczas sprzątania zauważyłem w aucie nieproszonego gościa. Zdziwiło mnie miejsce w którym się schował lecz decyzja o eksmisji była niezwłoczna. Do tej pory zastanawiam się w jaki sposób tam wlazła. Kolejnym problemem który strasznie mnie irytował i musiałem się nim zająć był wyświetlacz dużej navi. Ogólnie zbyt często wyglądał tak jak na zdjęciu poniżej. Winna okazała się poluzowana taśma. Żeby ją poprawić trzeba rozebrać całkowicie monitor... W pewnym momencie zastanawiałem się czy uda mi się to ponownie poskładać ale na szczęście się udało. Wszystko działa tak jak powinno. DIY - naprawa wyświetlacza navi

Tył: matowe lampy w klapie (pewnie po polerce) i brak wycieraczki tylnej szyby.

Aaaaa, prawie taka sama jak moja :lol: Ładne autko, 12000 zł za remont zawieszenia?, chyba jedno zero za dużo.

Listwy i wykończenie na połysk to elementy pakietu exclusive. Co do xenonu - nie można mieć wszystkiego :) Ale i tak jestem bardzo zadowolony :8)

Zdjęcia poprawione. Jakiś dziwny hosting wcześniej wybrałem i były przez chwilę tylko :shock:

Witam wszystkich serdecznie. Dziś dotarło do mnie autko - E39 520iA z lipca 2002 roku w kolorze Oxfordgrün Metallic. Szukałem dobrego egzemplarza dość długo i w końcu trafiłem. Autko zostało sprowadzone do Polski od pierwszego właściciela z Holandii na początku Roku Pańskiego 2015. Przebieg potwierdzony certyfikatem NAP - 253 000 km, jak i danymi z ASO. Autko przeszło przegląd bez najmniejszego problemu, zawieszenie bez luzów. Plany na najbliższy czas to: - polerka lakieru - bieżące usuwanie "irytujących" niedomagań - wymiana zużytych/zniszczonych elementów czyli dążenie do ideału Rozkodowany VIN: ==================================== Informacje o pojeździe: ==================================== Numer VIN: WBADT21010GZ12871 Oznaczenie kodowe: DT21 Typ: 520I (EUR) Seria: E39 Linia: 5 Rodzaj nadwozia: LIMOUSINE Liczba drzwi: 4 Silnik: M54 Pojemność (l): 2.20 Moc (Kw): 125 Skrzynia biegów: AUTOMATIC Kolor: OXFORDGRUEN 2 METALLIC (430) Wykończenie wnętrza: LEDER HIGHLINE/SANDBEIGE (V6SN) Data produkcji: 2002-07-30 ==================================== Inne opcje: ==================================== Nr Opis 167 Norma czystości spalin EU4 232 Felgi aluminiowe styling 50 249 Multifunkcyjna kierownica 302 System alarmowy 422 Wykończenie w drewnie 423 Dywaniki podłogowe, VELOUR 431 Fotochromatyczne lusterko wsteczne 441 Pakiet dla palących 470 Mocowanie fotelików dziecięcych ISOFIX 494 Podgrzewane siedzenia kierowcy i pasażera 521 Czujnik deszczu 534 Automatyczna klimatyzacja 609 System nawigacji PROFESSIONAL 629 Telefon w przednim podłokietniku 694 Przygotowanie instalacji dla zmieniarki CD 723 Wersja wyposażenia EXCLUSIVE 785 Białe klosze kierunkowskazów 818 Główny wyłącznik napięcia 863 Wersja Europejska 877 DELETION CROSS-OVER OPERATION 886 DUTCH / ON-BOARD DOCUMENTATION 915 NO OUTER SKIN PROTECTION ==================================== Wyposażenie standardowe: ==================================== Nr Opis 202 STEPTRONIC 520 Światła przeciwmgłowe 548 Prędkościomierz wyskalowany w KM/H 851 Wersja językowa Niemiecka ==================================== Informacje: ==================================== Nr Opis 555 Komputer pokładowy ======================================== tomtom's Alligator Individual Equipment ======================================== Nr Opis T001 Usunięcie opcji 441 (Pakiet dla palących) T002 Wymiana oświetlenia wnętrza na technologię LED T003 Aktualizacja oprogramowania systemu nawigacji PROFESSIONAL (Polski soft) T004 Usunięcie opcji 629 (Telefon w przednim podłokietniku) T005 Dodanie opcji 473 (Podłokietnik przedni) T006 Podłokietnik przedni pokryty skórą (V6SN) T007 Tunel środkowy pokryty skórą (V6SN) T008 Dodanie opcji 620 (Wejście głosowe AUX) T009 Dodanie opcji 430 (Zewnętrzne lusterka fotochromatyczne, elektrycznie składane) T010 Elektrycznie regulowana kolumna kierownicza z pamięcią T011 Dodanie opcji 677 (HiFi System Professional DSP) T012 Dodanie opcji 416 (Rolety przeciwsłoneczne tylna/boczne) T013 Dodanie opcji 522 (Lampy xenonowe) T014 Modyfikacja opcji T013 (Lampy xenonowe) na opcję T015 (Lampy bixenonowe) T015 Lampy bixenonowe T016 Podświetlane klamki wewnętrzne T017 Dodanie opcji 459 (Elektryczna regulacja foteli z pamięcią) T018 Pamięć położenia fotela pasażera T019 Dodanie opcji 508 (Asystent parkowania PDC) T020 Dodanie opcji 500 (Spryskiwacze reflektorów) T021 Modyfikacja zasady funkcjonowania opcji T020 (Spryskiwacze reflektorów) na opcję T022 (Spryskiwacze reflektorów na żądanie) T022 Spryskiwacze reflektorów na żądanie T023 Zasilanie dla uchwytu ładującego telefon komórkowy T024 Zasilanie dla wideorejestratora T025 Wykładzina dywanowa (Dunkelgruen) T026 Tylna półka pokryta Flokiem (Schwarz) T027 Podsufitka pokryta Alcantarą (Anthracit) BMW M5 T028 Elementy podsufitki pokryte Alcantarą (Anthracit) BMW M5 T029 Plastikowe elementy podsufitki (Schwarz) T030 Latarka w schowku przed pasażerem T031 Elementy dolnej części deski rozdzielczej pokryte skórą Nappa (V6SN) T032 Boczki drzwi pokryte skórą Nappa (V6SN) T033 Elementy boczków drzwi wykończone w kolorze (Schwarz/Dunkelgruen) T034 Dodanie opcji 457 (Fotele komfort, elektrycznie regulowane z łamanym oparciem) T035 Osłony tylne foteli pokryte skórą Nappa (V6SN) T036 Dodanie opcji 488 (Podparcie lędźwi kierowcy i pasażera) T037 Dodanie opcji 456 (Aktywny fotel kierowcy/pasażera) T038 Dodanie opcji 428 (Trójkąt ostrzegawczy i apteczka) T039 Dodanie opcji 319 (Zintegrowany pilot do bramy) Postanowiłem także rozpisać pakiet wyposażenia: 723 - Wersja wyposażenia EXCLUSIVE: listwy ozdobne - Klon Muszlowy/Lakier Fortepianowy Czarny (Muschelahorn/Klavierlack) wykończenie dźwigni hamulca ręcznego w drewnie - Klon Muszlowy (Muschelahorn) multifunkcyjna kierownica czteroramienna z wykończeniem drewnianym - Klon Muszlowy (Muschelahorn) - Może nie występować jeśli ktoś zamówił w salonie inną kierownicę. tapicerka skórzana Nappa określana w VIN jako LEDER HIGHLINE w kolorach: - Sandbeige - Schwarz - Burgund ozdobne tłoczenia na skórze (fotele, boczki, kanapa, zagłówki) uchwyty drzwi obszyte skórą dostępne rodzaje foteli: - standardowe (Seriensitz) - komfortowe (Komfortsitz) felgi aluminiowe Styling 50 - R 16 - felgi domyślne (dostępne jeszcze Styling 32, 42, 66, 81) lakiery nadwozia dostępne w pakiecie: - 317 - Orientblau Metallic - 354 - Titansilber Metallic - 364 - Topasblau Metallic - 430 - Oxfordgrün Metallic - 475 - Saphirschwarz Metallic - 481 - Kalaharibeige Metallic - 892 - Titangrau Metallic - 894 - Chiarettorot Metallic w przypadku Touringa - relingi dachowe w przypadku sedana - listwa na klapie bagażnika - chrom <<<<------- Do potwierdzenia czy tylko sedan PDC z tyłu (można było zamówić także na przód) listwy na słupkach drzwi i przy lusterkach w czarnym połysku (Schwarz Hochglanz) "Duży" komputer pokładowy (Boardcomputer High) listwy boczne w kolorze z chromowanym paskiem w dolnej ich części Klimatronic radio Business (można było zamówić lepsze) czujnik deszczu (Regensensor) podgrzewane fotele kierowca/pasażer dywaniki Velours: - czarne (Anthrazit) - beżowym (Sandbeige) chromowane ramki wokół zegarów Coś czego w galerii zabraknąć nie może czyli zdjęcia: Obecnie: Zaraz po zakupie:

VIN czytałem, tyle że na szybko stąd moja pomyłka. :cry2: Wszystkich wprowadzonych w błąd serdecznie przepraszam. Zedytowałem już poprzedni post by nie wprowadzał w błąd.

Vehicle information VIN long WBADN61050GG92350 Type code DN61 Type 540I (EUR) Dev. series E39 () Line 5 Body type LIM Steering LL Door count 4 Engine M62/TU Cubical capacity 4.40 Power 210 Transmision HECK Gearbox AUT Colour BLACK SAPPHIRE METALLIC (475) Upholstery LEDER HIGHLINE/SCHWARZ (V6SW) Prod. date 2002-04-29 Order options No. Description 216 SERVOTRONIC 255 SPORTS LEATHER STEERING WHEEL 263 LT/ALY WHEELS W MIXED TYRES 319 INTEGRATED UNIVERSAL REMOTE CONTROL 320 MODEL DESIGNATION, DELETION 354 GREEN STRIPE WINDSCREEN 403 GLAS ROOF, ELECTRIC 415 SUNBLIND FOR REAR WINDOW 422 WOOD TRIM 423 FLOOR MATS, VELOUR 428 WARNING TRIANGLE 430 INT/EXT RR VW MIRROR W AUT ANTI-DAZZLE 441 SMOKERS PACKAGE 456 COMFORT SEATS, ELECTRIC. ADJUSTABLE 465 THROUGH-LOAD SYSTEM 494 SEAT HEATING F DRIVER/FRONT PASSENGER 500 HEADLIGHT WASHER SYS/INTENSIVE CLEANING 508 PARK DISTANCE CONTROL (PDC) 521 RAIN SENSOR 522 XENON LIGHT 601 TV FUNCTION 609 NAVIGATION SYSTEM PROFESSIONAL 612 BMW ASSIST 620 VOICE INPUT SYSTEM 630 CAR TELEPHONE WITH CORDLESS RECEIVER 672 CD CHANGER BMW FOR 6 CDS 704 M SPORT SUSPENSION 723 EDITION EXCLUSIVE 785 WHITE DIRECTION INDICATOR LIGHTS 801 GERMANY VERSION 863 EUROPE/DEALER DIRECTORY 879 GERMAN / ON-BOARD DOCUMENTATION 915 NO OUTER SKIN PROTECTION 970 BUISNESS PACKAGE Series options No. Description 202 STEPTRONIC 210 DYNAMIC STABILITY CONTROL (DSC) 249 MULTI-FUNCTION FOR STEERING WHEEL 520 FOGLIGHTS 534 AUTOMATIC AIR CONDITIONING 548 SPEEDOMETER WITH KILOMETER READING 555 ON-BOARD COMPUTER 851 LANGUAGE VERSION GERMAN Information No. Description 431 INTERIOR RR VW MIRROR W AUT ANTI-D 459 SEAT ADJUSTM., ELECTR. W. MEMORY 464 SKIBAG 473 ARMREST, FRONT 488 LUMBAR SUPPORT DRIVER/FRONT PASSENGER 694 PREPARATION FOR CD CHANGER

Rozkodowany VIN, tak jak napisał kolega wyżej dodaj link do ogłoszenia żebyśmy mogli autko zobaczyć. VIN long WBADT11010GY50155 Type code DT11 Type 520I (EUR) Dev. series E39 () Line 5 Body type LIM Steering LL Door count 4 Engine M54 Cubical capacity 2.20 Power 125 Transmision HECK Gearbox MECH Colour ORIENTBLAU METALLIC (317) Upholstery STOFF FLOCK/MARINEBLAU (F6DL) Prod. date 2001-03-16 Order options No. Description 210 DYNAMIC STABILITY CONTROL (DSC) 320 MODEL DESIGNATION, DELETION 339 SATIN CHROME 428 WARNING TRIANGLE 785 WHITE DIRECTION INDICATOR LIGHTS 801 GERMANY VERSION 863 EUROPE/DEALER DIRECTORY 879 GERMAN / ON-BOARD DOCUMENTATION 915 NO OUTER SKIN PROTECTION Series options No. Description 520 FOGLIGHTS 548 SPEEDOMETER WITH KILOMETER READING 851 LANGUAGE VERSION GERMAN

No to lecim z niezgodnościami Vinu ze stanem faktycznym. Autko przedlift, przód poliftowy w M paku, tył zwykły polift Według Vinu skrzynia automatyczna, na zdjęciach na taką nie wygląda :shock: Skóra dokładana (całe fotele) W vinie brak informacji o podgrzewanych fotelach, w aucie są. Ciekawe jak wygląda instalacja elektryczna. Kierownica zmieniana na M pak Powinien być jeszcze telefon. Powiem szczerze to tak kombinowanego auta dawno nie widziałem :mad2:

Tylko czy to się opłaca. Moim zdaniem nie, gdyż za 1500zł można mieć multistację od Eonona, dużo więcej funkcji a koszt zakupu i montażu mniejszy niż ori navi.

Jeśli szukasz interesującej alternatywy dla oryginalnego cupholdera to zobacz to: http://www.ebay.com/itm/BMW-E39-FRONT-CUP-HOLDER-528i-97-00-525i-530i-01-03-540i-97-03-M5-/111519206517?pt=Motors_Car_Truck_Parts_Accessories&hash=item19f7100c75&vxp=mtr Wydaje się dużo pewniejszy od tych wysuwanych :8)

Shadow69 jak będziesz robił przekładkę to możesz zrobić poradnik do działu Zrób to sam. Przyda się dla potomnych :8)

Poprawne ułożenie, z plusem na dole było montowane standardowo bodajże od listopada 2002. http://www.bmwtips.com/tipsntricks/DZ/StepTronic.htm Zobacz tutaj. :cool2: Z tego co na szybko przeczytałem zmiana polega na zakupie ramki z plusem na dole i zamianie miejscami dwóch kabelków :lol:

Lampy przód definitywnie nie są z modelu przed liftingiem

Rozkodowany VIN Vehicle information VIN long WBADE21080BM85809 Type code DE21 Type 535I (EUR) Dev. series E39 () Line 5 Body type LIM Steering LL Door count 4 Engine M62 Cubical capacity 3.50 Power 170 Transmision HECK Gearbox AUT Colour BIARRITZBLAU METALLIC (363) Upholstery STANDARDLEDER/GRAU (N6TT) Prod. date 1998-04-17 Order options No. Description 216 SERVOTRONIC 261 SIDE AIRBAG FOR REAR PASSENGERS 302 ALARM SYSTEM 354 GREEN STRIPE WINDSCREEN 401 SLIDING/VENT ROOF, ELECTRIC 415 SUNBLIND FOR REAR WINDOW 428 WARNING TRIANGLE 431 INTERIOR RR VW MIRROR W AUT ANTI-D 438 WOOD TRIM 441 SMOKERS PACKAGE 456 COMFORT SEATS, ELECTRIC. ADJUSTABLE 494 SEAT HEATING F DRIVER/FRONT PASSENGER 500 HEADLIGHT WASHER SYS/INTENSIVE CLEANING 508 PARK DISTANCE CONTROL (PDC) 522 XENON LIGHT 534 AUTOMATIC AIR CONDITIONING 629 CAR TELEPHONE (GSM) W CARD READER FRONT 672 CD CHANGER BMW FOR 6 CDS 676 HIFI LOUDSPEAKER SYSTEM 710 M LEATHER STEERING WHEEL 801 GERMANY VERSION 863 EUROPE/DEALER DIRECTORY 879 GERMAN / ON-BOARD DOCUMENTATION 915 NO OUTER SKIN PROTECTION Series options No. Description 260 SIDE AIRBAG DRIVER/FRT PASSENGER 280 LT/ALY WHEELS SPOKE STYLING 411 WINDOW LIFTS, ELECTRIC 520 FOGLIGHTS 548 SPEEDOMETER WITH KILOMETER READING 555 ON-BOARD COMPUTER 665 RADIO BMW BUSINESS Information No. Description 459 SEAT ADJUSTM., ELECTR. W. MEMORY 473 ARMREST, FRONT 488 LUMBAR SUPPORT DRIVER/FRONT PASSENGER 540 CRUISE CONTROL 694 PREPARATION FOR CD CHANGER Co do skrzyni. Jeśli szarpie to nie jest OK i nie ma znaczenia że przestaje jak zagrzeje się olej. Wymiana oleju raczej też nie rozwiąże problemów więc pozostaje serwis skrzyni a to już mogą być koszty.

:search: Było tyle razy :duh: Możliwość jest tylko że jest to sprawa droga i pracochłonna (rozbieranie całego wnętrza) Koszt takiej operacji przekroczy koszt stacji dedykowanej a i tak nie będziesz miał połowy funkcji stacji dedykowanej. Poszukaj frazy "dynavin e46" a będziesz wiedział o czym mówię.

Bez modyfikowania nie wejdzie, zobacz jak wygląda z tyłu dedykowany do e46 dynavin

Jak już i tak będziesz miał rozebrane prawie całe auto wewnątrz to na Twoim miejscu bym się nie zastanawiał i dokładał. Korbki szpecą, elektryka z tyłu powinna być w standardzie :roll: Tu masz link, ładnie opisane: http://www.bmw-sport.pl/viewtopic.php?f=25&t=123963

Polecam odwiedziny forumowego działu Giełda, może znajdziesz coś co Cię zainteresuje. Za kwotę którą dysponujesz rozejrzałbym się za jakimś ładnym przedliftem z rocznika 00-01. Edit: Kolega Edek mnie uprzedził :D

Powiem szczerze że na początku byłem sceptycznie nastawiony do tego pomysłu. Ale muszę przyznać że wyszło bardzo fajnie :8)

Pisząc o odkurzaczu nie chodziło mi o wysuszenie tapicerki a o odessanie brudu. Metoda którą przedstawiłeś owszem usunie część zabrudzeń wraz z szorowaniem ale większą część syfu wetrzesz głęboko, odkurzacz natomiast to wszystko wyciągnie. Plamy zostają dlatego że w tapicerce wciąż jest "chemia" którą trzeba usunąć przy praniu.